Phân biệt các hệ thống phanh có rất nhiều cách và trên các dòng xe hiện nay thường chỉ trang bị 2 hệ thống phanh phổ biến nhất là phanh đĩa và phanh tang trống.
Trước khi giúp các bạn phân biệt được đâu là phanh đĩa, đâu là phanh tang trống, thì trước tiên nên tìm hiểu chung về hệ thống phanh trên ô tô.
Về cơ bản, hiện tượng ma sát giữa hai bộ phận kim loại để giảm tốc độ của xe chính là cơ sở của hệ thống phanh hoạt động. Một bộ phận quay gắn với trục bánh xe, một bộ phận đứng yên có má phanh. Khi bạn đạp phanh, từ các cơ cấu dẫn động, má phanh sẽ tiếp xúc với phần quay, và ma sát giữa hai bộ phận này sẽ giúp giảm tốc độ của bánh xe.
Thành phần và kết cấu của các bộ phận chính là các yếu tố tạo nên sự khác biệt giữa phanh đĩa và phanh tang trống.
Đối với phanh đĩa, phần quay là một đĩa kim loại (thép, gốm carbon,…) được gắn với bánh xe. Phần chứa má phanh là kẹp phanh (heo phanh). Kẹp phanh chứa các piston phanh để khi đạp phanh, thông qua cơ cấu dẫn động là dầu phanh, các piston này sẽ đẩy má phanh ép sát vào đĩa phanh để làm giảm tốc độ xe.
Rất may, cả hai bộ phận đĩa phanh và kẹp phanh được thiết kế lộ ra ngoài nên rất dễ quan sát.
Còn đối với phanh tang trống, ngược lại với phanh đĩa, khi tất cả các bộ phận đều được nằm phía bên trong tang trống gắn với bánh xe. Phần quay là tang trống ở bên ngoài, phần đứng yên là cơ cấu xi-lanh thủy lực, lò xo và má phanh (guốc phanh). Thông qua các cơ cấu dẫn động, khi đạp phanh, xi-lanh thủy lực sẽ đẩy hai phần má phanh bung ra ngoài và ép sát vào mặt trong của tang trống để tạo ma sát và giảm tốc độ xe.
Contents
Ưu và nhược điểm của phanh tang trống:
Ưu điểm:
- Chi phí lắp đặt, sửa chữa thấp hơn so với phanh đĩa.
- Kết cấu đơn giản và do toàn bộ thành phần được tích hợp bên trong tang trống nên thuận lợi cho việc bảo dưỡng, sửa chữa.
- Thiết kế bao kín nên phù hợp nhiều điều kiện khí hậu, khó hỏng hơn.
- Có khả năng cường hoá (phù hợp với ô tô tải có khối lượng lớn).
Nhược điểm:
- Hiệu quả phanh thấp hơn so với phanh đĩa.
- Thiết kế bao kín nên làm mát kém hơn phanh đĩa, cho nên sử dụng trong thời gian dài gây giảm khả năng phanh do sự giãn nở nhiệt của các thành phần trong cơ cấu phanh.
- Trọng lượng lớn hơn so với phanh đĩa.
Ưu và nhược điểm của phanh đĩa:
Ưu điểm:
- Hiệu quả phanh cao hơn nhiều so với phanh tang trống.
- Thiết kế hở nên tản nhiệt tốt hơn, giúp duy trì hiệu quả phanh sau thời gian dài.
- Thiết kế hở cũng giúp tạo thuận lợi cho khâu chẩn đoán hư hỏng và sửa chữa hệ thống.
- Trọng lượng thấp hơn phanh tang trống.
Nhược điểm:
- Chi phí lắp đặt cũng như thay thế và sửa chữa cao hơn so với phanh tang trống.
- Thiết kế hở nên các bề mặt ma sát dễ bị hỏng do bám bụi, cát… khi vận hành.
- Không có khả năng cường hoá (phù hợp với ô tô con).
Do đó, phanh đĩa có thể thấy được đang là loại phanh có nhiều ưu điểm vượt trội hơn so với phanh tang trống. Thực tế, hầu hết các dòng ô tô trên thị trường đều đang được trang bị phanh đĩa. Thậm chí, những dòng xe giá rẻ như Toyota Wigo, Hyundai Grand i10… cũng được hãng xe trang bị cấu hình kết hợp trước đĩa, sau tang trống để đảm bảo được hiệu quả phanh tối ưu và an toàn nhất cho khách hàng.
Qua những thông tin trên, các bạn chắc hẳn đã cơ bản hiểu được và nắm được những thông tin hữu ích nhất về hệ thống phanh ô tô: phanh đĩa và phanh tang trống. Chúc các bạn sẽ tự chọn cho mình được chiếc xe ưng ý nhất qua những tiêu chí trên để đánh giá.