Sự khác nhau giữa Kính thiên văn và Ống nhòm

Ống nhòm (binocular) thực chất là 2 ống kính thiên văn ( telescope) nối với nhau. Sự khác biệt giữa ống nhòm và kính thiên văn chỉ ở chỗ: ống nhòm cho hình ảnh không bị đảo ngược như kính thiên văn. Do vậy các nhà thiên văn vẫn thường dùng ống nhòm để định vị sơ bộ vị trí các chòm sao, hoặc trên kính thiên văn có gắn thêm ống nhòm ( dạng ống đơn: monocular để định vị vật thể )

Về cơ bản, ống nhòm gồm:

– Vật kính (object lens): là phần kính chĩa về phía cần quan sát, thường có đường kính lớn nhất.
– Lăng kính: nằm bên trong thân ống nhóm dùng để đảo chiều vật thể về trạng thái bình thường. Vì kính thiên văn ko có lăng kính nên tạo ra hình ảnh bị lộn ngược.
– Thị kính ( eyepiece ): là phần kính gần chỗ để ghé mắt vào

Chất lượng của ống nhòm phụ thuộc cả vào chất lượng quang học và cơ học. Chất lượng quang học là chất lượng của các thấu kính, lăng kính, độ mài nhẵn và đánh bóng, chất lượng lớp phủ chống chói? Còn chất lượng cơ học là độ chính xác và kỹ thuật lắp các thấu kính vào thân, điều chỉnh khoảng cách các thấu kính và độ chính xác ổn định khi trượt các thấu kính ( loại ống nhòm có zoom )

Lăng kính

Có hai loại bố trí trong ống nhòm: Porro và Roof

Với bố trí kiểu Roof thì các lăng kính ( thường là 2 hoặc số chẵn ) bố trí thẳng hàng với nhau và thẳng hàng với vật kính và thị kính. Cách bố trí này làm cho ống nhòm có kích thước gọn dạng hình ống đơn thường thấy của loại ống nhòm một mắt monocular. Cách bố trí này ko làm giảm chất lượng hình ảnh, nhưng giá thành chế tạo theo cách này thường cao.

Bố trí kiểu Porro là hai lăng kính đặt lệch nhau, có nghĩa là hai lăng kính không nằm trên cùng đường thẳng, như vậy làm tăng kích thước chiều ngang của ống nhòm nhưng lại giảm kích thước bố trí theo chiều dài. Cách bố trí này thường cho chất lượng cao hơn cách bố trí Roof.

Nói chung trong quá trình chế tạo lăng kính luôn không đồng nhất, do vậy khi mua nên thử trực tiếp vài ống nhòm cùng loại xem cái nào ưng ý nhất rồi chọn. Lăng kính hiệu BK-4 là loại tốt nhất hiện nay, còn loại BK-7 kém hơn BK-4 nên thường dùng cho ống nhòm có giá trung bình. Thông thường nhà phân phối ko cho biết hoặc ko cung cấp thông tin về lăng kính cho người mua. Vì theo nhà cung cấp lăng kính thì chất lượng giữa BK-7 và BK-4 ko khác nhau nhiều và mắt thường với mục đích sử dụng phổ thông thì không thể nào phân biệt được.